පසුගියදා ජනාධිපති මෛත්‍රීපාල සිරිසේන මහතා ආන්දෝලනාත්මක ප්‍රකාශයක් කරමින්, සන්ධානය මැතිවරණයෙන් ජය ගත්ත ද මහින්දට අගමැති ධූරය හිමි නොවනු ඇතැයි සඳහන් කළේය.
නිර්පාක්ෂිකයකු වශයෙන් නම් එවැනි ප්‍රකාශයක් කිරීම සාධාරණීකරණය කළ හැකි වුවත්, කිසියම් පක්ෂයක නායකත්වය දරමින්, එම පක්ෂය මැතිවරණයට ඉදිරිපත් වී ඇති මොහොතක එවැනි ප්‍රකාශයක් කිරීම කොතරම් දුරට පක්ෂ නායකයකුට නොගැළපෙන්නේ ද යන්න අතිබහුතරයක් ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පාක්ෂිකයන් ඒ සම්බන්ධයෙන් දරණ විරෝධී ආකල්පයෙන් පෙනේ.
තමන්ට බලයට ඒමට දරදිය ඇද්ද- ඊට පාර කැපූ එජාපයට එරෙහි වීමට සදාචාරාත්මකව නොහැකි වීම සහ පාක්ෂික මනාපය නොදිනූ පක්ෂයක නායකත්වය දරමින් පාක්ෂිකයන් සතුටු කිරීමට යාම යන එකිනෙකට පරස්පර උභතෝකෝටිකය හමුවේ, ඔහුට පක්ෂ නායකයකු වශයෙන් කොතරම් දුරට සාර්ථක විය හැකි ද යන්න සහ ඉදිරියේදී කුමන අභියෝගයන්ට ඔහුට මුහුණ දීමට සිදු වනු ඇද්ද යන්න තවමත් ප්‍රකාශ කිරීමට තරම් කල් වැඩි වුවත්, එය, රෝස මල් ඇතිරූ -සුව මාවතක් නම් නොවනු ඇත යන්න සක්සුදක් සේ පැහැදිළි කරුණකි.
මෛත්‍රීපාල සිරිසේන මහතා පිළිගත්ත ද නොපිළිගත්ත ද, මෛත්‍රීපාල සිරිසේන යනු තවදුරටත් ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පාක්ෂිකයන්ගේ හදවතේ නොව අහළ මායිමකවත් නැති තැනැත්තෙකි. මන්ද, මෛත්‍රීපාලට ඡන්දය දුන් අතිබහුතරය ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පාක්ෂිකයන් නොව එජාපය ප්‍රමුඛ වෙනත් පක්ෂවල ඡන්දදායකයන් සහ පාවෙන ඡන්දය. එම ඡන්ද දායකයන් ද ඔහුගේ පක්ෂ නායකත්වය වටා දැන් නැත. මන්ද, පසුගිය මැතිවරණයේදී ඔහුට ඡන්දය දුන් නමුත්, ඔහු දැන් ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂයේ නායකයා යැයි සළකා, ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂයට ඡන්දය පාවිච්චි කරන්නවුන් කිසිවෙකු හෝ වටපිටාවෙන්වත් සොයා ගත නොහැකි වීම ඊට හේතුවයි.
අනෙක් අතට, පසුගිය ජනපතිවරණයේදී මහින්දට ලැබුණේ වෙනත් පක්ෂවලින් කෙසේ වෙතත් අතිබහුතරයක් ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂ ඡන්දය. පසුගිය ඡන්දයෙන් පැරදුන ද, තවමත් ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පාක්ෂිකයන්ගේ හදගත් ජනප්‍රිය නායකයා මහින්ද වන්නේ ඒ නිසාය.
නමුත්, පසුගියදා මෛත්‍රීපාල සිරිසේන මහතා කළ කතාවෙන් ඔහුට ඡන්දය දුන් ජනතාව අමන්දානන්දයට පත් වූ නමුත්, තමන් නායකත්වය දරණ ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පාක්ෂිකයන් නම් මෛත්‍රීගේ ජාතිය අමතමින්-කුලප්පු වී සිටිනු දැකිය හැකි විය. ඔවුන්ට අනුව, මෛත්‍රීපාලට පක්ෂ නායකත්වය දීම ද නොකළ යුතුව තිබූ ක්‍රියාවකි. එම විශේෂ ප්‍රකාශයක් සමග තවදුරටත් ඔහු පක්ෂ නායකත්වයේ තබා ගත යුතු නැති බව ද, ඔහු පක්ෂ නායකත්වයෙන් එළවිය යුතු යැයි ද බොහෝ පාක්ෂිකයෝ ප්‍රකාශ කරති. ඇතැම්, ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පාක්ෂිකයන් කියන්නේ පසුගිය ඡන්දයට මෛත්‍රීපාල ගෙනවිත්, එජාපය විසින් දියත් කළ ගැටය දැන් හොඳට වැඩ කරමින් තිබෙන බවය. ඉතිහාසය ප්‍රතිවර්තනය වන බව පසක් කරමින් නායකත්ව අර්බුද-මත ගැටුම් දැන් ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂයේ දෛනික චර්යාව බවට පත් වෙමින් ඇත. එවැනි දේ පිළිබඳව, පසුගිය වසර කිහිපය පුරාවටම අතොරක් නැතිව අසන්නට දකින්ට ලැබුණේ එජාපයේ සහ ජවිපෙ තුළය.
මේ නව තත්වය මත, ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පාක්ෂිකයන් නම් සිටින්නේ දැඩි කලකිරීමක බව තේරුම් ගැනීමට, ඔවුන් සමග දේශපාලනය පිළිබඳ පුංචි පහේ සංවාදයක යෙදීමම ප්‍රමාණවත්ය. කොටින්ම, මෙම මැතිවරණය තුළ ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පාක්ෂිකයන්ගේ දැඩි උදාසීන බවක් දකින්නට ඇත. ඒ උදාසීනබව සඳහා මෛත්‍රීපාල සිරිසේන මහතා විසින් පක්ෂ නායකත්වය දැරීම ප්‍රබල හේතුවක් වී ඇති අතර, පසුගියදා කළ ප්‍රකාශයත් සමග එම තත්වය තවදුරටත් වර්ධනය වී ඇත.
ඒ වෙනුවට, එජාප පාක්ෂිකයන් තුළ මෙවර මැතිවරණය පිළිබඳව දැඩි උද්යෝගයක් ඇති වී තිබේ. ඈත ගම්දනව්වල පවා මධ්‍යම රාත්‍රියේ නිදි වර්ජිතව එජාප පාක්ෂිකයන් සැරසිලි කිරීම්වලය. පෝස්ටර් ගැසීම්වලය. සංවිධාන කටයුතුවලය. එජාප නායකත්වයේ ආශිර්වාදය පමණක් නොව, ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පක්ෂ නායකත්වයේ ආශිර්වාදය ද නොඅඩුව ලැබී ඇති මෙවර මැතිවරණයේදී, එජාපයට ආණ්ඩු බලය ගත නොහැකි වුවහොත්, එය ලබා ගත හැකි වෙනත් කාලයක් නම් නොඑනු ඇත.
පසුගිය ජනපතිවරණය තුළ යාන්තම් විධායක සභාවට රිංගා යහපාලනයට දායක වූවා මිස, ඍජුව ආණ්ඩුවට සම්බන්ධ නොවීමේ වාසිය නිසා ජවිපෙ තුළ ද විශාල පිබිදීමක් මෙම මැතිවරණය තුළ දැකිය හැක. කොටින්ම, පසුගිය ඡන්දයේදී මෛත්‍රීට වැටුණු පාවෙන ඡන්ද බොහොමයක් මෙවර එජාපයට කෙසේ වෙතත් ජවිපෙට නම් වැටෙනු ඇත. මාගේ අනුමානය අනුව, මෙවර ජවිපෙ ආසන 10ක්වත් අවම වශයෙන් ජයගනු ඇත. උනුත් එකය-මුනුත් එකය-අපිටත් අවස්ථාවක් දීලා බලාපල්ලා යැයි කියමින් ඒ සඳහා හොඳ ජනමතයක් ද මේ වන විට ජවිපෙ විසින් ගොඩනගා ගනිමින් සිටී.
කොහොමටත්, යහපාලනය යනු දින සියයට නොව මේ ලෝක විනාශය තෙක් වුව රටක් පාලනය කිරීම නොව ගෘහ පාලනයේදී වුව යොදා ගත යුතු වටිනා සංකල්පයකි. පසුගිය යහපාලන ආණ්ඩුවේ සාධනීය අගය කළ යුතු කරුණු නැතුවා නොවන නමුත්, පසුගිය ජනපතිවරණයේදී වේදිකාවක් පාසා හඬ නැගූ තරමින් නම් යහපාලනය ක්‍රියාත්මක නොවූ බව- අැස්කන් වැඩකළ සියලු දෙනා අත්දුටු කරුණකි. යහපාලනයට අතිහිත දුන් ජවිපෙ ද ඒ සම්බන්ධයෙන් ප්‍රබල විවේචන එල්ල කරමින් සිටී.
මෑතම නිදසුන ලෙස, ලයිට් කණුවක් පාසා, හන්දියක් හන්දියක් පාසා දියත් කර තිබූ සුජීව සේනසිංහගේ කටවුට් ව්‍යාපාරය පෙන්වා දිය හැකිය. පසුගිය ජනපතිවරණයේදී, මහින්දගේ කටවුට් කොළඹ නගරයේ ලයිට් කණුවක් පාසා ගසා තිබෙන විට, ඊට එරෙහිව හඬ නැගීමට ශ්‍රී ලංකා නීතිඥ සංගමයේ සභාපතිවරයා වූ නීතිඥ උපුල් ජයසූරිය මහතා සිටිය ද, මෙවර ඔහු සුජීව සේනසිංහගේ කටවුට්වලට හඬ නොනැගූවේ යහපාලන ආණ්ඩුව විසින් ඔහුට සාධාරණය ඉටු කරමින්, ශ්‍රී ලංකා ආයෝජන මණ්ඩලයේ සභාපති ධූරයෙන් පිදුම් ලැබ ඇති නිසා විය යුතුය. (හයිලෙවල් පාරේ පසුගිය දිනවල ගමන් කළ අයෙකුට නම් මේ පිළිබඳව අමුතුවෙන් කිවයුතු නැත. එහෙත්, මේ වන විට එම කටවුට් බොහොමයක් ඉවත් කර ඇත)
පාක්ෂික පොදුජන මතයට එරෙහි පක්ෂ නායකත්වය, පක්ෂයේ අනාගතය පිළිබඳව ඇති අවිනිශ්චිනබව, ඒ නිසාම පාක්ෂිකයන් තුළ හට ගෙන ඇති උදාසීනකම, ප්‍රතිවාදීන්ගේ උනන්දුව, සන්ධානය තුළම මහින්ද විරෝධීන් සහ මෛත්‍රී විරෝධීන් ලෙස තිබෙන බෙදීම ආදී නානා හේතූන් නිසා මෙවර සංධානයට දැඩි අවාසි සහගත තත්වයක් ඇත. යම් හෙයකින් මෙවර මැතිවරණයෙන් සංධානයට ආණ්ඩුවක් පිහිටුවීමට නොහැකි වුවහොත්, එහි චෝදනාව පක්ෂ අභ්‍යන්තරයෙන් මෛත්‍රීපාලට එල්ලවනවාමය. එය අවසන් වන තැන අනාගතය විසින් විසඳනු ඇත.
අනෙක් පැත්තෙන්, ආණ්ඩුවක් පිහිටුවීමට සංධානයට හැකියාවක් ලැබුණහොත්, දැනටමත් ප්‍රකාශ කර ඇති පරිදි මහින්ද නොව ඒ සඳහා වෙනත් අයෙකු අගමැති ධූරය සඳහා යෝජනා කෙරෙනු ඇත. එසේ වුව ද, ආසන දිනා ඇති අපේක්ෂකයන් බහුතරය මහින්ද හිතවාදීන් වුවහොත්, එවිට ද මෛත්‍රීට පක්ෂ නායකත්වය තබා ගැනීම පිළිබඳව දැඩි අර්බුදයකට මුහුණ දීමට සිදු වනු ඇත. බොහෝවිට, පක්ෂ නායකත්වය යළි මහින්ද යටතට ඒමේ ඉඩකඩ ද වැඩිය.
සංධානයට ආණ්ඩුවක් පිහිටුවීමට හැකි වුව ද, නොහැකි වුව ද, මෛත්‍රීපාල සිරිසේන මහතා සංධානයෙන් තමන්ට හිතෛෂී මන්ත්‍රීවරුන් ද කැටුව එජාපය ප්‍රමුඛ අනෙකුත් විපක්ෂ කණ්ඩායම් සමග ජාතික ආණ්ඩුවක් හෝ පිහිටුවා- අගමැති ධූරය රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතාට දෙනු ඇත. එසේ වුවහොත්, මහින්දට විපක්ෂ නායක හෝ නිකන්ම මන්ත්‍රීවරයෙකු වීමට නිසැකවම සිදු වනු ඇත.
මහින්ද මෙවර ඡන්දයට ඉදිරිපත් නොවී මැදමුලනට වී සිටියේ නම්, කොහොමටත් ප්‍රතිවාදීන් සඳහා මෙවර මැතිවරණයේ කිසිදු තරඟයක් නැත. මහින්දගේ පාලන කාලය තුළ නීතියේ ආධිපත්‍යය වැනි කාරණා සම්බන්ධයෙන් කුමන විවේචන තිබුණ ද, හිටපු කිසිදු රාජ්‍ය නායකයකුට මෙතරම් තමන්ට අනන්‍ය වූ පුද්ගලබද්ධ ජනප්‍රියත්වයක් තිබී නැත. පාවෙන ඡන්දදායකයන් අතර තිබූ ජනප්‍රියත්වය හැරෙන්නට මෛත්‍රීපාලට එවැනි ජනප්‍රියත්වයක් නම් දැනට ගොඩනැගී නැත. මහින්ද විරෝධය සහ වෙනසක් සදහා ඉදිරිපත් වූ පොදු අපේක්ෂකයා යැයි සළකා ඡන්දය දුන්නා මිස තමන්ට අනන්‍ය වූ පුද්ගලබද්ධ ජනප්‍රියත්වයක් ඔහු වටා ගෙඩා නැගී නැත. (යම් ජනප්‍රියත්වයක් ගොඩනැගුණා නම්, එය ද මහින්දට නාමයෝජනා දීමත් සමග බොහෝ සේ පහත වැටුණි. පසුගියදා විශේෂ ප්‍රකාශය කළේ ද ඔවුන් සතුටු කිරීම සඳහාය) ඒ අනුව, මහින්ද මෙවර ඡන්දයට ඉදිරිපත් නොවී සිටියේ නම්, පාක්ෂිකයන් අතිබහුතරයක් ඡන්දය දැමීමට ඡන්ද පොළට නොයෑමට ඉඩ තිබුණි. දැනට ඇති වී තත්වය හමුවේ ද, සැළකිය යුතු ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පාක්ෂික ඡන්දදායක පිරිසක් මෙවර ඡන්දය පාවිච්චි කිරීම සඳහා ඡන්ද පොළට නොයෑමට ඇති ඉඩකඩ වැඩිය. එහිදී ඡන්දය භාවිත කිරීමේදී සංධානයෙන් ඉදිරිපත් වුව ද, එම අපේක්ෂකයා මහින්දහිතවාදියෙක් ද, නැතිනම් මෛත්‍රී හිතවාදියෙක් ද යන සාධකය ද පාක්ෂිකයන් සළකා බලනු ඇත. තවමත්, ශ්‍රී ලංකා නිදහස් පාක්ෂිකයන් අතිබහුතරයක් මහින්දට මනාප නිසා, මහින්ද විරෝධී එවැනි අපේක්ෂකයන්ට ඔවුන් ඡන්දය පාවිච්චි නොකර සිටීමට ඉඩ ඇත. ඒ කුමක් වුව ද, පිල් මාරු කිරීම අරුමයක් නොවන ලංකාවේ දේශපාලනය තුළ ආණ්ඩුවක් පිහිටු වීමේදී කුමක් සිදු වනු ඇත්දැයි ඉඳුරා කිව නොහැක.
මේ කුමන කරුණක් සළකා බැලුව ද, මෙවර මැතිවරණය සංධානයට අන්තෝ ජටා-බහි ජටා (ඇතුළතත් ගැටය-පිටතත් ගැටය) විදිහේ මැතිවරණයකි. (ඒ ගැටයේ මහමොළකරු රනිල් වික්‍රමසිංහ මහතාය. )
දැනට පවතින මෙම තත්වය මත, සංධානය දිනුව ද පැරදුන ද, මහින්ද ද , මෛත්‍රී ද යන දෙදෙනාම අවුලක පැටළෙන බව අපට ස්ථිරව පැවසිය හැක.
(ඉහත පින්තූරය ගනු ලැබූවේ තමන්ගේ ගමට යාමට තිබූ අබලන් පාර කාපට් කර, පිළිවෙළට සකස් කරදීම නිසා, ඊට කළගුණ වශයෙන් එහි සවිකර තිබූ දැන්වීමක පසුගිය දා මහින්දගේ සහ බන්දුල ගුණවර්ධනගේ මුහුණු විකෘති කර ඇති අයුරුයි.. කුමන පක්ෂයක පුද්ගලයකු සම්බන්ධයෙන් වුව ද මෙවැනි අමන-පහත් වැඩ කිරීම අනුමත කළ නොහැක)
